2017 in vogelvlucht

Pff, wat een jaar was het weer. Dit jaar helaas geen verre reis (tja, kan ook niet elk jaar feest zijn...), maar juist daarom erg veel in eigen land kunnen bekijken. En daaruit bleek maar weer eens dat er verschrikkelijk veel moois te zien is in ons koude 'kikkerlandje'. Eigenlijk zijn het teveel momenten om op te noemen, dus daarom een kleine greep uit 2017.

Een van de pronkstukken van het jaar. De hop. Mijn 2e waarneming in Nederland, en hoe! Op nog geen 5 meter afstand kon ik de vogel bewonderen. Prachtig!
Een van de pronkstukken van het jaar. De hop. Mijn 2e waarneming in Nederland, en hoe! Op nog geen 5 meter afstand kon ik de vogel bewonderen. Prachtig!

Geweldige start

Ik had mezelf voorgenomen om dit jaar de focus op vogels en nachtvlinders te leggen. De laatste jaren ben ik erg veel bezig geweest met libellen, maar met een aankomende verhuizing wist ik dat ik te weinig tijd zou hebben. Vogelen gaat nu eenmaal wat makkelijker in de eigen omgeving en nachtvlinders spotten kon na het klussen wel.

De start was geweldig! Zo had ik het geluk om op 2 januari een roerdomp voor de camera te krijgen en had ik in de eerste twee maanden al 9 nieuwe vogelsoorten te pakken waaronder een zwarte zeekoet en mongoolse pieper! Daar kwam in maart nog eens een geweldige drieklapper bij van bruine klauwier, kleine topper en buffelkopeend. De bijzondere soorten vielen met bosjes ons land binnen en dat zorgde voor erg veel mooie momenten.

Bruine klauwier. Een zeer zeldzame dwaalgast die, net als de klapekster, zijn prooi graag opspiest als voorraad om later terug te keren wanneer de honger wat groter is.
Bruine klauwier. Een zeer zeldzame dwaalgast die, net als de klapekster, zijn prooi graag opspiest als voorraad om later terug te keren wanneer de honger wat groter is.
Roerdomp. Door zijn geweldige camouflage is deze reigerachtige maar lastig te spotten.
Roerdomp. Door zijn geweldige camouflage is deze reigerachtige maar lastig te spotten.

Weekendje Ameland

Na de geweldige start van het jaar staat de lente weer voor de deur en daarmee ook het jaarlijkse uitje naar één van de Waddeneilanden. Dit jaar Ameland. En ook hier begon het meteen onwaarschijnlijk goed. De fietstocht richting hostel was nog geen 10 minuten jong toen tussen de rotganzen opeens een zwarte rotgans opdook. Nog nooit eerder gezien, dus een geweldige binnenkomer! Vervolgens langs de kust vele tientallen eidereenden die zich klaarmaakten voor de baltsperiode. Verder landinwaarts troffen we vele grutto's en tapuiten aan en werd ons geduld nog eens extra beloond met 4 roodhalsganzen! Uiteindelijk konden we 80 soorten spotten wat een verbetering is van 10 t.o.z. van het oude record (stond op 70). Kortom, een geweldig weekend!

Grutto. Deze soort heeft het erg lastig in Nederland, maar broedt gelukkig nog volop op de Waddeneilanden.
Grutto. Deze soort heeft het erg lastig in Nederland, maar broedt gelukkig nog volop op de Waddeneilanden.
Roodhalsgans. Een zeldzame gast die vrij regelmatig wordt waargenomen op de eilanden.
Roodhalsgans. Een zeldzame gast die vrij regelmatig wordt waargenomen op de eilanden.

Eigen tuin

Hoewel het natuurlijk erg mooi is, al dat zeldzame gevogelte, ben ik toch het meest verbaasd over de dieren die in of over de eigen tuin zijn gekomen. Sinds 20 mei zijn wij verhuisd naar Uden en dat heeft voor veel bijzondere waarnemingen gezorgd. Zo kon ik eindelijk een nachtvlinderdoek ophangen (dat was op het balkon in Oss wat lastiger) en dat leverde al meteen twee prachtige soorten op. Zo vond ik de eerste keer de prachtig gekleurde geisha en een paar dagen later de zeldzame waasjesstippelmot!

En wat te denken van de vogels. In juni kwam zowaar een zwarte wouw overgevlogen en is het tijdens de najaarstrek een groot feest geweest met honderden vinken, piepers, lijsters, kwikstaarten en kraanvogels! Dit heeft ervoor gezorgd dat ik in iets meer dan een half jaar ruim 71 vogelsoorten als tuinsoort kan noteren en 25 nachtvlinders.

Waasjesstippelmot. Een zeldzame micro-nachtvlinder. Te herkennen aan de grauwe vlekken tussen de opvallende zwarte spikkels.
Waasjesstippelmot. Een zeldzame micro-nachtvlinder. Te herkennen aan de grauwe vlekken tussen de opvallende zwarte spikkels.
Kraanvogels. Met name te zien tijdens de voorjaarstrek, maar met een beetje geluk ook in het najaar.
Kraanvogels. Met name te zien tijdens de voorjaarstrek, maar met een beetje geluk ook in het najaar.

Eigen omgeving

Voor de nachtvlinders is mijn nieuwe woonomgeving sowieso erg geschikt. Natuurgebied de Maashorst ligt op nog geen 10 minuten rijden en maakt het makkelijker om 's avonds laat of 's nachts op pad te gaan voor de schemer- en nachtdieren. Met enige regelmaat heb ik een lokmiddel op de bomen gesmeerd om in de late uurtjes te kijken wat erop zat en dat was soms erg bijzonder. Zo trof ik bijvoorbeeld de gele snuituil (zeldzaam) en vele karmozijnrode weeskinderen aan.

Meestal combineerde ik het 'nachtvlinderen' met het zoeken naar schemerdieren zoals nachtzwaluw en das. Ik had horen zeggen dat deze in dit gebied aanwezig waren, dus dat was het uitzoeken waard. De das kostte wat uurtjes maar leverde uiteindelijk een tweetal prachtige momenten op. Eerst een onverschrokken jong dat op nog geen meter afstand kwam foerageren en later die week de twee ouders die de omgeving van de burcht inspecteerden.

De nachtzwaluw was daarentegen een stuk makkelijker te zien, maar niet minder mooi. De eerste avond lieten 4 vogels zich zien en horen en de 2e avond waren het er minimaal 5 die volop aan het baltsen waren. Wat een genot!

Volwassen das nabij de burcht. Wanneer de wind gunstig staat kunnen ze met een beetje geluk erg dichtbij komen.
Volwassen das nabij de burcht. Wanneer de wind gunstig staat kunnen ze met een beetje geluk erg dichtbij komen.
Karmozijnrood weeskind. Met wat geluk tref je ze op een speciaal mengsel dat op bomen is gesmeerd.
Karmozijnrood weeskind. Met wat geluk tref je ze op een speciaal mengsel dat op bomen is gesmeerd.

Nachtzwaluw. Overdag zitten ze vrijwel onzichtbaar tussen de heidestruiken of in bomen, maar tijdens de schemer worden ze actief en jagen ze op insecten.
Nachtzwaluw. Overdag zitten ze vrijwel onzichtbaar tussen de heidestruiken of in bomen, maar tijdens de schemer worden ze actief en jagen ze op insecten.

Mooie afsluiting

Sommige mensen vervloeken het, maar ik hou van lijstjes. Ik vind het altijd interessant om bij te houden wat ik heb gezien, waar ik iets heb gezien en wanneer dit was. Dit doe ik voor de tuin, voor de soorten per jaar in Nederland en voor de soorten wereldwijd.

Dit jaar was voor mij een persoonlijk topjaar wat vogels en nachtvlinders betreft. De teller voor dit jaar staat op 114 nachtvlinders (165 totaal) en 244 vogelsoorten (287 totaal). Het zijn aantallen die lastig zijn om te evenaren, maar met een tuin zo dicht bij een natuurgebied en op een vliegroute weet je het maar nooit. Ik kijk daarom ook alweer erg uit naar het nieuwe jaar en ben benieuwd wat voor moois ik allemaal nog tegen ga komen!

Havik (juv.). Geen nieuwe soort, maar dit jaar wel voor het eerst prachtig kunnen vastleggen.
Havik (juv.). Geen nieuwe soort, maar dit jaar wel voor het eerst prachtig kunnen vastleggen.
Zomertortel. De kleinste duivensoort van Europa die in aantal hard achteruit gaat.
Zomertortel. De kleinste duivensoort van Europa die in aantal hard achteruit gaat.

Witwangstern. Een zeldzame soort die makkelijk te verwarren is met de visdief.
Witwangstern. Een zeldzame soort die makkelijk te verwarren is met de visdief.
Zwarte ibis.
Zwarte ibis.

Berkenbrandvlerkvlinder. Een prachtig getekende nachtvlinder die door licht wordt aangetrokken.
Berkenbrandvlerkvlinder. Een prachtig getekende nachtvlinder die door licht wordt aangetrokken.
Bruinvis. "Onze eigen kleine dolfijn" die langs de Nederlandse kust te vinden is.
Bruinvis. "Onze eigen kleine dolfijn" die langs de Nederlandse kust te vinden is.