Nederland kent een heleboel exotische planten- en diersoorten. Wanneer je dus regelmatig buiten te vinden bent, is de kans groot dat je wel eens iets tegen komt. Maar wat zijn exoten nou precies?

Met exoten worden simpelweg alle planten en dieren bedoeld die Nederland niet op eigen kracht hebben weten te bereiken.

Vroeger gebeurde dit (onbewust) best vaak. De rijke Nederlanders lieten bijvoorbeeld fazanten en damherten uit het buitenland overkomen voor de jacht, of lieten de meest prachtige bomen en bloemen overkomen voor op het landgoed. Tegenwoordig gebeurd dit bijvoorbeeld doordat mensen een huisdier hebben, maar het beest ontsnapt of wordt bewust vrijgelaten.

De eerste keer dat ik een exotische diersoort tegenkwam, was toen ik een manneke van een jaar of 12 was. Ik was samen met mijn neef in de parkvijvers op zoek naar kikkers. Gewapend met een schepnet probeerden we er zoveel mogelijk te vangen, tot plots een paar vriendjes van mijn neef vertelden dat ze een giftige kikker hadden gezien. Ze wezen de plek aan en na één keer scheppen was het al raak. Het was alleen geen giftige kikker, maar een roodwangschildpad. Een van de vele soorten moerasschildpadden die vooral in de Zuid Europese landen voorkomt. Deze beesten worden vaak door hun eigenaars in de natuur 'vrijgelaten' omdat de glazen bak te klein is geworden of omdat ze geen zin meer hebben in het schoonmaken van de bak.

Mijn meest recente ontmoeting was met een hele bijzondere exoot: de Chileense flamingo. Zoals de naam al doet vermoeden, kun je deze flamingo vooral in Zuid Amerika vinden, maar het gebeurd vrij regelmatig dat deze dieren ontsnappen uit dierentuinen e.d. In de loop der tijd zijn binnen Europa zoveel exemplaren ontsnapt dat deze dieren zich hebben voortgeplant en nu tussen de Europese flamingo's te vinden zijn. Een mooie gelegenheid om deze dieren dus eens van dichtbij te kunnen bekijken zonder dat je daarvoor de hele wereld moet overvliegen.

Over het algemeen kan het geen kwaad wanneer deze planten of dieren in de 'vrije natuur' terecht komen. Een aantal soorten zullen zelfs sterven omdat ze zich niet kunnen aanpassen aan dit klimaat. In sommige gevallen kunnen exoten echter wel zorgen voor een hoop overlast. Zo is de exotische grijze eekhoorn in Groot Brittannië een echte plaag. De grijze eekhoorns dragen een bacterie met zich mee waar de inheemse rode eekhoorn aan sterft. Hierdoor is de inheemse rode eekhoorn inmiddels een beschermde diersoort.

Zo zijn er nog wel een aantal van dit soort verhalen bekend, waarin exoten een ware invasie zijn en de inheemse flora en fauna compleet naar de knoppen helpen. Vandaar dat het belangrijk is om de aantallen goed in kaart te brengen en te onderzoeken of ze een risico vormen.